Khoảng sân của gia đình ông Vũ Hồng Quyết được tận dụng để sơ chế măng trước khi đưa vào lò sấy.
Để tạo ra sản phẩm măng khô chất lượng, thì sau khi lấy măng tươi về, phải cắt bỏ những đoạn bị xơ (măng già), rồi luộc chín, để nguội, sau đó dùng dao chẻ. Muốn có những lát măng khô đẹp thì trong quá trình chẻ măng, không được chẻ quá mỏng hoặc quá dày, bởi nếu chẻ quá dày thì măng khô sẽ không đẹp, còn quá mỏng thì khi sấy dễ bị gãy nát. Muốn có những mẻ măng sấy vàng óng thơm ngon, đòi hỏi người thợ thủ công phải canh lửa, đảo măng thật kỹ, tránh trường hợp bị cháy sém. Nếu trời nắng, có thể giảm thời gian sấy, thay vào đó mang ra phơi nắng khoảng 1 tiếng đồng hồ thì măng sẽ thơm ngon và để được lâu hơn.
Nghề làm măng khô ở Cường Đạt bắt đầu từ cuối tháng 6, đầu tháng 7 âm lịch, và kéo dài chừng 4 tháng. Tưởng là nghề tay trái, nhưng hóa ra kiếm thêm cũng khá. Nhiều hộ gia đình ở Cường Đạt sau mỗi vụ măng cũng thu lãi đôi ba trăm triệu đồng, như hộ ông Vũ Hồng Quyết, Nguyễn Văn Chuyên, Bùi Đình Hùng, Nguyễn Sĩ Đào…
Theo Phó Trưởng thôn Vũ Đức Tình, Cường Đạt hiện có gần 200 ha tre. Cả thôn cũng có khoảng 15 hộ xây dựng các lò sấy măng, mỗi vụ, thôn cung cấp cho thị trường khoảng 50 – 60 tấn măng khô các loại, với giá bán từ 160 - 200 nghìn đồng/kg. Sản phẩm măng khô Cường Đạt được thương lái từ các tỉnh, thành lớn như Hà Nội, Quảng Ninh, Hải Phòng… đặt mua.
Phó Chủ tịch UBND xã Tân Long Nguyễn Minh Sáng cho biết, cùng với cá đặc sản, tơ tằm Tân Long, thì sản phẩm măng khô Cường Đạt đã được xã lựa chọn xây dựng thương hiệu theo chương trình "Mỗi xã một sản phẩm". Tuy nhiên, để nghề này có thể phát triển bền vững, cần tính đến câu chuyện công nghệ.
Phó Trưởng thôn Vũ Đức Tình chia sẻ, hiện hầu hết các hộ sấy măng đều tự xây cất lò thủ công. Các công đoạn từ luộc măng, sấy măng khô đều sử dụng than cám – một loại than nhập từ Thái Nguyên. Sản xuất thủ công nên khói bụi là không thể tránh khỏi, ảnh hưởng không nhỏ đến sức khỏe người lao động.
Lò sấy bán thủ công của gia đình bà Nguyễn Thị Thúy 3 ngày cho 1 mẻ măng, tiết kiệm một nửa thời gian so với sấy thủ công.
Cả thôn hiện mới chỉ có gia đình ông Vùi Tờ Xì là xây dựng được lò sấy bán tự động. Ông Xì bảo, sau gần hai chục năm làm nghề, mãi đến vụ măng này, ông mới cải tiến và tự xây dựng được lò sấy bán tự động để giảm bớt gánh nặng cho mình. Toàn bộ nguyên liệu vẫn là than cám, được đặt dưới cùng của lò. Phía trên ông lắp đặt một giá phơi 4 tầng. Tầng dưới cùng để măng củ, tầng thứ 3 để măng bổ, tầng thứ 2 là măng chuẩn bị khô và tầng trên cùng là măng rối. Cứ 4 - 5 tiếng đồng hồ là ông lại kiểm tra lò và đảo măng 1 lần. Bà Nguyễn Thị Thúy, vợ ông Vùi Tờ Xì bảo, may có sáng kiến này của chồng nên vụ măng này, việc đảo măng không còn vất vả, còn tiết kiệm được một nửa thời gian so với trước đây. Người khỏe hơn, mà măng cũng đảm bảo sạch sẽ hơn so với cách làm cũ.
Sản phẩm măng rối thành phẩm của chị Đặng Thị Linh trước khi đưa ra thị trường.
Phó Chủ tịch UBND xã Nguyễn Minh Sáng cho biết, hiện xã đang khuyến khích các chủ lò sấy tìm hiểu cách làm mới để thay thế dần công nghệ cũ, lạc hậu. Có như vậy thì làng nghề mới vươn mình, khi măng khô Cường Đạt xây dựng được thương hiệu, được lựa chọn là sản phẩm chủ lực của xã.
Theo TQĐT