Huyện Yên Sơn là địa phương có số lượng trang trại giảm nhiều nhất với 180 trang trại, hiện tổng số trang trại trên địa bàn huyện chỉ còn 63 trang trại. Việc bị “xóa tên” phần nào ảnh hưởng đến hoạt động sản xuất kinh doanh của các cơ sở vốn trước đây được gọi là trang trại. Mô hình kinh tế tổng hợp trồng trọt, chăn nuôi và trồng rừng của gia đình ông Nguyễn Văn Cường, thôn Cô Ba, xã Phúc Ninh vừa được UBND huyện Yên Sơn công nhận đạt tiêu chuẩn trang trại tổng hợp hồi tháng 2. Tuy nhiên, chỉ sau hơn 20 ngày, khi Thông tư 02 ra đời, mô hình kinh tế của gia đình ông Cường đã không đạt tiêu chuẩn kinh tế trang trại. Ông Cường chia sẻ, so với tiêu chí mới, mô hình của gia đình chỉ đáp ứng được yêu cầu về diện tích chứ không đáp ứng được yêu cầu về giá trị hàng hóa bởi chỉ đạt 700 triệu đồng/năm. Bị xóa tên, ông Cường bị hạn chế cơ hội tiếp cận được cơ chế, chính sách ưu đãi về phát triển sản xuất, đặc biệt là theo Nghị quyết số 10/2010/NQ-HĐND của HĐND tỉnh về cơ chế, chính sách khuyến khích phát triển kinh tế trang trại.
Cũng tại xã Phúc Ninh, mô hình kinh tế tổng hợp của gia đình ông Nguyễn Duy Tiến, thôn Khuôn Thống cũng nhanh chóng bị “bật” do không đảm bảo tiêu chí về giá trị hàng hóa. Không được chứng nhận là loại hình kinh tế trang trại đồng nghĩa với việc mô hình của ông Tiến khó có thể tiếp cận được sự ưu đãi của Nhà nước. Theo đồng chí Vũ Thành Trung, Phó Chủ tịch UBND xã Phúc Ninh (Yên Sơn) trước khi có Thông tư 02, xã có 35 mô hình kinh tế được công nhận trang trại, tuy nhiên đến nay chỉ còn 2 mô hình được công nhận kinh tế trang trại.
Huyện Sơn Dương đã giảm 183 trang trại, hiện số mô hình được công nhận kinh tế trang trại chỉ còn 67 cơ sở. Bị loại khỏi danh sách trang trại, một số chủ cơ sở sản xuất đang vay vốn ưu đãi lo ngại sẽ không còn được hưởng lợi.
Đồng chí Lê Hải Nam, Chi Cục trưởng Chi cục Phát triển nông thôn tỉnh cho biết, sở dĩ số trang trại của tỉnh giảm mạnh là do các tiêu chí nâng cao hơn rất nhiều, điều này hoàn toàn phù hợp với xu thế phát triển mới. Trước đây, các cơ sở trồng trọt, nuôi trồng thủy sản, sản xuất tổng hợp có từ 2,1 ha, giá trị sản lượng hàng hóa đạt 700 triệu đồng/năm; cơ sở chăn nuôi có giá trị sản lượng hàng hóa từ 1 tỷ đồng/năm trở lên; cơ sở sản xuất lâm nghiệp có diện tích tối thiểu 31 ha và giá trị sản lượng hàng hóa bình quân đạt 500 triệu đồng/năm trở lên là đủ tiêu chuẩn để công nhận trang trại thì nay với Thông tư 02 có sự điều chỉnh “đánh” vào hiệu quả, giá trị sản xuất của loại hình kinh tế này mang lại. Cụ thể, mô hình kinh tế tổng hợp chỉ cần đảm bảo diện tích sản xuất trên 1 ha trở lên nhưng giá trị sản xuất bình quân phải đạt từ 1 tỷ đồng/năm trở lên; cơ sở nuôi trồng thủy sản, giá trị sản xuất bình quân phải đạt từ 2 tỷ đồng/năm trở lên; cơ sở lâm nghiệp, giá trị sản xuất bình quân đạt từ 1 tỷ đồng/năm trở lên và tổng diện tích đất sản xuất từ 10 ha trở lên... mới được công nhận kinh tế trang trại.
Theo đồng chí Lê Hải Nam, mặc dù điều chỉnh tiêu chí công nhận trang trại, song tỉnh vẫn duy trì chính sách ưu đãi đang thực hiện đối với những cơ sở trước đây được công nhận loại hình kinh tế trang trại, như hỗ trợ lãi suất tiền vay, thời hạn vay... theo Nghị quyết 10/2014/NQ-HĐND về phát triển kinh tế trang trại. Để được công nhận trang trại theo chuẩn mới chủ thể các cơ sở sản xuất phải tập trung đầu tư, thâm canh; áp dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật vào sản xuất, nâng cao sức cạnh tranh của sản phẩm, đồng thời liên kết, hình thành chuỗi từ sản xuất đến tiêu thụ sản phẩm để gia tăng giá trị kinh tế và đảm bảo tính bền vững trong sản xuất.
Bài, ảnh: Đoàn Thư